Ιωάννης Μαλλιαρόπουλος. Όσα έχουν γραφτεί για το θέατρο

Γεννήθηκε το 1843 στα Λαγκάδια και έζησε στην Τρίπολη, όπου εγκαταστάθηκε το 1879. Υπήρξε χειρουργός και υπηρέτησε ως βουλευτής Αρκαδίας με το κόμμα των Φιλελευθέρων στην Β΄ Αναθεωρητική Βουλή (1910-1911) και από το 1915 ως το 1917. Το 1905 δώρισε το θέατρο στον δήμο Τρίπολης, το οποίο ονομάστηκε Μαλλιαροπούλειο και εγκαινιάστηκε το 1910. Επίσης είχε δωρίσει την πολυτελή οικία του για να στεγαστεί νοσοκομείο. Σήμερα εκεί στεγάζεται το πολεμικό μουσείο.


Ο εσωτερικός διάκοσμος, η επένδυση των καθισμάτων, ο εξοπλισμός της σκηνής, των σαλονιών ήταν του Γάλλου ειδικού Ζολύ ενώ τις γενικές εργασίες επίπλωσης και ταπετσαρίσματος ανέλαβε ο ειδικός καλλιτέχνης Σπ. Τσοκόπουλος.
Η αρχιτεκτονική του ...κτιρίου είναι ξεχωριστή ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι τα σκηνικά είναι φερμένα από το Παρίσι και οι κουρτίνες του είναι από δέρμα.
Τα εγκαίνια έγιναν στις 7 Φεβρουαρίου του 1910 και την ίδια μέρα εδόθη παράσταση από το θίασο της Ροζαλίας Νίκα και του Ευτύχιου Βονασέρα με τίτλο « Δεσποινίς Σοκολάτα». Ο τύπος της εποχής παρουσίασε το γεγονός ως κάτι υπέροχο, θεσπέσιο, ιδεώδες και το πανηγυρικό κλίμα ήταν διάχυτο σε όλη την πόλη και όχι μόνο.
Από εκεί και μετά οι παραστάσεις των θεάτρων της Αθήνα έρχονται και στην Τρίπολη ενώ το 1916 για πρώτη φορά έπαιξε και ο θίασος της Μαρίκας Κοτοπούλη.


Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή ξεκινά η φθίνουσα πορεία του θεάτρου ενώ οι παραστάσεις είναι ελάχιστες με κάποιους θιάσους όπως του Τζαβαλά Καρούσου και της Δάφνης Σκούρα καθώς και του Μίμη Φωτόπουλου να δίνουν παραστάσεις το 1952-53. Από ...κει και μετά το θέατρο λειτουργεί ως κινηματογράφος ενώ οι ζημιές είναι συνεχείς λόγω των μισθωτών επιχειρηματιών, των πυρκαγιών και άλλων φυσικών καταστροφών ενώ το σημαντικότερο όλων είναι η αδιαφορία των αρμοδίων.
Η Χούντα θέλησε να κατεδαφίσει το κτίριο του θεάτρου αλλά υπήρξαν κάποιοι άνθρωποι που δεν άφησαν να υλοποιηθεί η απόφαση αυτή και έτσι το Μάιο του 1976 εκπονείται από τον Σόλωνα Κυδωνιάτη μελέτη συντήρησης και ανακαίνισης του θεάτρου.
Η χουντική απόφαση ανακαλείται επί δημαρχίας Παναγιώτη Αλεξόπουλου και τις 17 Μαΐου του 1976 το Υπουργείο Πολιτισμού εκδίδει απόφαση ότι πρέπει να διατηρηθεί το Μαλλιαροπούλειο Θέατρο «ως οίκημα χρήζον ειδικής προστασίας»

Μία σύντομη αναδρομή στην ιστορική πορεία του Μαλλιαροπουλείου Θεάτρου- Διαβάστε πώς ξεκίνησε η ιδέα για τη δημιουργία του - σε ποιο κτίριο κατασκευάστ...ηκε - και ποια ήταν η διαδρομή του στο χρόνο

Το Μαλλιαροπούλειο Θέατρο εκτός από κόσμημα της Τρίπολης αποτελεί μία διαχρονική απόδειξη του θεατρικού πολιτισμού της περιοχής που οφείλουν οι νεότεροι να διατηρήσουν.

Η ιστορία του Μαλλιαροπουλείου αρχίζει μετά από ένα δημοτικό θέατρο και ένα σεισμό στις 21 Μαΐου του 1898 όπου το Καποδιστριακό Σχολείο υφίσταται ζημιές και αφού μεταφέρονται οι μαθητές σε άλλο χώρο το κτίριο αλλάζει χρήση και γίνεται θέατρο, δημοτικό θέατρο. Τα εγκαίνιά του γίνονται στις 21 Ιανουαρίου του 1901 από το Θίασο Αλεξιάδου. Από εκεί και μετά οι παραστάσεις είναι διαρκείς.

Η επιτυχία του δημοτικού θεάτρου οδηγεί πολλούς να πιέσουν τον γιατρό Γιάννη Μαλλιαρόπουλο να φτιάξει ένα θέατρο στην πόλη. Έτσι και έγινε με αρχικό κεφάλαιο 50 χιλιάδες δραχμές και με μοναδικό όρο να χτιστεί το θέατρο στο χώρο του Καποδιστριακού Σχολείου.
Η δωρεά του Μαλλιαρόπουλου γίνεται αποδεκτή από το Δημοτικό Συμβούλιο Τρίπολης στις 13 Μαΐου του 1905 και συγκεκριμένα το ΔΣ αποδέχεται το ποσό των 70 χιλιάδων δραχμών.
Τα σχέδια έγιναν από τον Αναστάσιο Μεταξά με βάση τον τύπο του Αυστριακού Θεάτρου. Λόγω χρημάτων περιορίστηκε ο αριθμός των θέσεων και δόθηκε μεγαλύτερος χώρος στη σκηνή, στα καμαρίνια, και τις μηχανικές εγκαταστάσεις.
Το 1903 τα σχέδια ήταν έτοιμα, κατεδαφίσθηκε το πρώτο κτίριο που είχε χαρίσει στην πόλη ο Καποδίστριας το 1828-1829 και κατασκευάστηκε το κτίριο με όλες τις δαπάνες να τις αναλαμβάνει ο Μαλλιαρόπουλος.


Το Μαλλιαροπούλειο Δημοτικό Θέατρο δωρίστηκε στην Τρίπολη από τον Ιωάννη Μαλλιαρόπουλο (1847-1919), ένα φιλότεχνο και οραματιστή γιατρό. Το θέατρο θεμελιώθηκε το 1905 και εγκαινιάστηκε με πανηγυρική τελετή το 1910. Έκτοτε σημάδεψε την πολιτιστική ζωή της πόλης. Τα σχέδιά του εκπόνησε ο Αναστάσιος Μεταξάς, ένας από τους καλύτερους αρχιτέκτονες της εποχής, έχοντας σαν πρότυπο το αυστριακό θέατρο και ακολουθώντας τα αρχιτεκτονικό στίλ -της μόδας τότε- του Νέου Μπαρόκ. Ρυθμολογικά η αρχιτεκτονική του ανήκει στον "εκλεκτικισμό". Ο εσωτερικός διάκοσμος του θεάτρου έγινε από ειδικούς τεχνίτες με την καθοδήγηση του ειδικά προσκεκλημένου Γάλλου καλλιτέχνη Ζολί. Είχε σκηνικά από το Παρίσι, ζωγραφιστή αυλαία από ιταλικό μουσαμά, δερμάτινες κουρτίνες στις εξόδους, γύψινες διακοσμήσεις, πιάνο και γλυπτά.  Η πλατεία του είχε αρχικά 112 καθίσματα καλυμένα με βαθύ κόκκινο βελούδο, και ο εξώστης του 80 καθίσματα. Είχε επίσης 2 θεωρεία και 12 καμαρίνια. Το Μαλλιαροπούλειο Θέατρο σήμεραΗ πρώτη παράσταση δόθηκε από το θίασο της Ροζαλίας Νίκα-Ευτυχίου Βονασέρα με το έργο "Η δις Σοκολάτα" του Γκαβώ (7-2-1910). Το θέατρο ήκμασε την περίοδο 1933-1940, οπότε ο Δήμος ενοικίασε το θέατρο στον θεατρικό επιχειρηματία Γ. Χριστόπουλο. Τα καθίσματα του αυξήθηκαν σε 400 και από τη σκηνή του πέρασαν πολλοί γνωστοί θίασοι και ηθοποιοί όπως η Μαρίκα Κοτοπούλη, ο Αγγλόπουλος, ο Κυπαρίσσης και άλλοι.  Κατά τη γερμανική κατοχή το θέατρο διακόπτει τη λειτουργία του και το 1941 λεηλατείται από ιταλούς στρατιώτες. Εκτοτε αρχίζει η φθορά και η παρακμή του. Βαθμιαία χρησιμοποιείται κυρίως σαν κινηματογράφος με σποραδικές αναλαμπές παραστάσεων από περιοδεύοντες θιάσους, αλλά και ακροβάτες και ταχυδακτυλουργούς. Τελικά, λόγω του συναγωνισμού από τις νέες κινηματογραφικές αίθουσες, παύει να αποδίδει και σαν κινηματογράφος, οπότε παραδίδεται εξαθλιωμένο και ρημαγμένο στο Δήμο Τρίπολης. Για να συμπληρωθεί η καταστροφή, το 1975 καταρρέει η στέγη του.

 
 
Το 1977 το θέατρο αποκαταστάθηκε εξωτερικά απο τον αρχιτέκτονα-καθηγητή Σ. Κυδωνιάτη. Εσωτερικά όμως, παρά κάποιους εξωραϊσμούς, παραμένει μέχρι σήμερα σε απαράδεκτη κατάσταση. Και περιμένει την οριστική και ολική του αποκατάσταση και συντήρηση. Αλλωστε, όπως έχει ανακοινωθεί αρμοδίως, το ποσόν που απαιτείται ανέρχεται σε εκατοντάδες εκατομμυρίων. δραχμών...

Το ιστορικό πριν την ανοικοδόμηση

Η προφορική παράδοση υποστηρίζει ότι τα γεγονότα έχουν ως εξής: Μια συντροφιά φίλων του γιατρού Μαλλιαρόπουλου (ο καθηγητής Βυζαντινής Μουσικής του Διδασκαλείου Λάρισας Ντίνος Χριστόπουλος και ο φαρμακοποιός Κωνσταντίνος Καρζής) , του "έρριξε" την ιδέα, κατά την διάρκεια της παράστασης Αρχισιδηρουργός του Ζωρζ Ονέ. [1] Μέχρι το διάλειμμα της παράστασης, που δόθηκε στο λεγόμενο "Θέατρο του Λαγοπάτη" ο Χριστόπουλος είχε πείσει το Μαλλιαρόπουλο ότι εκείνος μόνο μπορούσε να κάνει πραγματικότητα τις προσπάθειες χρόνων για την απόκτηση θεατρικής στέγης στην Τρίπολη. Ο Μαλλιαρόπουλος έδωσε μια αόριστη υπόσχεση μπροστά τους, η οποία μεταβλήθηκε σε κατάφαση και δέσμευση με έναν ιδιαιτέρως προσφυή τρόπο. Η μπάντα της Φιλαρμονικής Τρίπολης εστάλη κάτω από το σπίτι του για να παιανίσει θριαμβευτικά σε όλες τις γειτονιές την κίνηση αυτή του γιατρού, που θα γινόταν ο ευεργέτης του καλλιτεχνικού πνεύματος της περιοχής.
Το επόμενο πρωί ο Δήμαρχος
Δ. Γεωργίτσας και το Δημοτικό Συμβούλιο φρόντισαν να κατοχυρώσουν αυτή του την υπόσχεση στο συμβολαιογραφείο του Ιω. Βεϊκόπουλου, υπογράφοντας μία δωρεά 50.000 δραχμών στο Δήμο, για την ανέγερση του Θεάτρου. Μόνοι όροι του συμβολαίου ήταν να ανεγερθεί στο χώρο του Καποδιστριακού Σχολείου και το υπόλοιπο των χρημάτων που θα χρειάζονταν -αν χρειάζονταν- θα καλύπτονταν από έρανο.[2] Ο Αναστάσιος Μεταξάς επιλέχθηκε να σχεδιάσει το κτίριο, ενώ για τα σχέδιά του αναλυτικά διαβάζουμε από την αρχιτεκτονική εργασία των Ιωάννας Πολυζώη και Κων/νας Σιούντρη Το Μαλλιαροπούλειο Θέατρο στην Τρίπολη (Νοέμβριος 2001).


Ανοικοδόμηση

Το θέατρο οικοδομήθηκε σε ένα πολεοδομικό τετράγωνο τριών περίπου στρεμμάτων . Έχει μήκος 32μ. και πλάτος 13μ, εκτός από το χώρο εισόδου που διαπλατύνεται στα 17,50μ. Στον προθάλαμο βρίσκεται η σκάλα που οδηγεί προς το foyer του εξώστη και ο χώρος που στο παρελθόν υπήρχε το αναψυκτήριο του θεάτρου. Η αίθουσα των θεατών ορθογωνικής κάτοψης περιλάμβανε 132 θέσεις στο ισόγειο και 8 στον εξώστη, καθώς και δύο θεωρεία -ένα για το δωρητή και ένα για το Δήμαρχο. Εκατέρωθεν της αίθουσας υπάρχουν δύο πόρτες εξόδου. Η σκηνή έχει πλάτος 11μ., βάθος μεταβλητό 7,90 έως 11,20μ και άνοιγμα μπούκας 7,5 επί 5μ., διαστάσεις που θεωρούνται πληθωρικές για ένα μικρό δημοτικό θέατρο. Κάτω από τη σκηνή υπάρχει υπόγειο με βοηθητικούς χώρους , ενώ πίσω της βρίσκονταν 8 καμαρίνια σε τρία επίπεδα. Η προσπέλαση σε αυτά γίνονταν μέσω δύο κυκλικών κλιμάκων, που γεφυρώνονταν στο 2ο επίπεδο με μικρό εξώστη. Κεντρικά, πίσω από τη σκηνή, τοποθετείται η βοηθητική έξοδος των ηθοποιών. [3]
Τα σχέδια του Μεταξά παραδόθηκαν το 1903 και μειοδότης εργολάβος αναδείχθηκε ο Κ. Θωμάς, με την υποχρέωση να το παραδώσει εντός 10 μηνών. Το Καποδιστριακόν Σχολείον γκρεμίστηκε και περισυλλέχθηκε η κτητορική επιγραφή [4]
Καθώς ο ευεργέτης Μαλλιαρόπουλος δεν φειδωλεύτηκε τελικώς τις δαπάνες (που ξεπέρασαν τις 90.000 δρχ.), ο Μεταξάς μπόρεσε να χρησιμοποιήσει άριστους τεχνίτες. Στη διακόσμηση εργάστηκε ο διάσημος Γάλλος αρχιτέκτονας
Ζολί, ενώ τις ταπετσαρίες επιμελήθηκε ο Σπύρος Τσοκόπουλος. Με βαθυκόκκινα βελούδινα καθίσματα, δερμάτινες κουίντες, πολυτελή θεωρεία και δώδεκα καμαρίνια, έμελλε να σημαδέψει την πολιτιστική ζωή όλης της Πελοποννήσου. [5]
Το θέατρο θεμελιώθηκε το
1905 και εγκαινιάστηκε πέντε χρόνια αργότερα. Στο Θεατρικό Μουσείο όπου διατίθεται άρτιο αρχείο των παραστάσεων του νεοκλασικού θεάτρου, η 7η Φεβρουαρίου του 1910 εμφανίζεται ως η ημέρα εγκαινίων του χώρου.

Πληροφορίες

Το 1940 λεηλατήθηκε βάναυσα από τους Ιταλούς και διεκόπη η λειτουργία του. Το 1977 άρχισε σταδιακά η αποκατάστασή του, η οποία έχει ολοκληρωθεί στις μέρες μας. Η Θεατρική Ομάδα Τρίπολης και το Κέντρο Καλλιτεχνικής Πράξης, δύο φίλεργοι οργανισμοί με προσφορά στον πολιτισμό δίνουν παραστάσεις και οργανώνουν εκδηλώσεις. Το Μαλλιαροπούλειο είναι ένα αυθεντικό και αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής ζωής της Τρίπολης.


Παραστάσεις

Η πρώτη παράσταση ήταν Η Δεσποινίς Σοκολάτα του Παύλου Γκαβώ από τον Ελληνικό Δραματικό Θίασο της Ροζαλίας Νίκα και του Ευτύχιου Βονασέρα, ενώ τις επόμενες μέρες ακολούθησαν Η Σιμόνη του Μπριώ, η Ασφάλεια των Οικογενειών του Ενεκέν, ο Κοινωνικός Θάνατος του Γιακομέτι, Ο κλέπτης του Μπερνστάιν και Η κυρία Μογκοδέν των Μπλουμ και Τωσέ. [6] Από τη σκηνή του πέρασαν η Μαρίκα Κοτοπούλη, η Κατίνα Παξινού, ο Αλέξης Μινωτής, ο Γιώργος Παπάς, δηλαδή η αφρόκρεμα της θεατρικής τέχνης. Επίσης φιλοξένησε μουσικές βραδιές.

Καλλιτεχνικές Επιτροπές

Την πρώτη καλλιτεχνική επιτροπή του θεάτρου αποτέλεσαν: ο Ιωάννης Μαλλιαρόπουλος (πρόεδρος), ο δήμαρχος Χρήστος Μάνεσης και οι Γ. Χατζηιωάννου, Π. Βασιλείου, Κ. Καρζής, Ευθύμης Ζαφειρόπουλος, Νίκος Μπακόπουλος, και Επαμεινώνδας Βοσινιώτης.

----
«Ο ιατρός Ιωάννης Μαλλιαρόπουλος γεννήθηκε στα Λαγκάδια Αρκαδίας το 1847. Το 1879 παντρεύτηκε την Άννα Βασιλείου. Άσκησε την ιατρική στην Τρίπολη με μεγάλη επιτυχία, κάτι που του έδωσε οικονομική άνεση. Έτσι το 1891 αγόρασε το οικόπεδο στο οποίο έφτιαξε το θέατρο από τον έμπορο Νότη Πανόπουλο αντί 55.000 δραχμών. Στη συνέχεια αγόρασε για 20.000 δραχμές και τα υπόλοιπα ακίνητα που βρίσκοντας στο ίδ...ιο οικοδομικό τετράγωνο.
Το θέατρο άρχισε να κτίζεται το 1905 από τον αρχιτέκτονα Μεταξά. Τις εργασίες επέβλεπε προσωπικά ο δωρητής, ο οποίος ανέλαβε όλα τα έξοδα για την ανέγερση του νέου Θεάτρου που ήταν πολύ μεγαλύτερα του αρχικού προϋπολογισμού των 50χιλ. δρχ.
Τον εσωτερικό διάκοσμο (αίθουσα – σκηνή –θεωρεία) την επένδυση των καθισμάτων με βελούδο, την επίπλωση και τις ταπετσαρίες ανέλαβε ο ειδικός Γάλλος Ζολύ μαζί με τον ειδικό καλλιτέχνη Σπύρο Τσοκόπουλο.
Στις 7 Φεβρουαρίου 1910 έγιναν τα εγκαίνια του θεάτρου με παράσταση του θιάσου Ροζαλίας Νίκα και έργο το «δεσποινίς σοκολάτα». Τα εγκαίνια είχαν πανηγυρικό χαρακτήρα , το θέατρο γέμισε ενώ παρούσες ήταν οι αρχές του τόπου. Η μπάντα της φιλαρμονικής παιάνιζε ειδικό ύμνο που συνέθεσε ο αρχιμουσικός της Ρουτζέριο Καμπανίλε προς τιμήν του ιδρυτή του Θεάτρου Ιωάννη Μαλλιαρόπουλου, ενώ τον συνόδευσε από την οικία του στο θέατρο.
Η ίδρυση του Μαλλιαροπούλειου θεάτρου ήταν ευτυχές γεγονός για την πόλη γιατί «εστεγάσθη ευπρεπώς η τέχνη και ανέβηκε η καλλιτεχνική στάθμη της πόλης». Η ακμή του θεάτρου συμπίπτει με την πρώτη δεκαετία της ζωής του, ακολουθεί η αφωνία της δεκαετίας 1920, σημειώνεται μια μικρή ανάκαμψη τις δεκαετίες του 30 και 40. Από το 1950 και μετά οι παραστάσεις αραιώνουνε ο χώρος χρησιμοποιείται για άλλες άσχετες με το θέατρο εκδηλώσεις.
Η φθορά που γνώρισε από το πλιατσικολόγημα των κατακτητών, από την κακομεταχείριση και την ασέβεια ήταν συνεχής και ραγδαία. Έτσι θα φτάσει η στιγμή να σωριαστεί η στέγη για να έχει δωρεάν εισιτήριο μόνο ο άνεμος και να μην χάνει παράσταση η βροχή.
O ρεαλισμός βλέπει πως τα κτήρια αποτελούνται απλώς από λίθους και κεράμους και όταν αυτοί είναι άτακτος ερριμένοι, πρέπει να ζητηθεί η δραστικότατη συνδρομή της μπουλντόζας.
Τα λύση αυτή προτείνει το Δημοτικό Συμβούλιο της Τρίπολης, με Δήμαρχο τον Σπύρο Τούντα, ως την πλέον ρεαλιστική και συμφέρουσα το 1970. Ευτυχώς όπως συμβαίνει κατά κανόνα με το Ελληνικό Δημόσιο, μεταξύ της απόφασης και της υλοποίησης της διέρρευσε αρκετός χρόνος και έτσι πρόλαβαν να ακουστούν και διαφορετικές φωνές.
Να τι γράφει ο ζωγράφος Αντώνης Γκλίνος, τότε, προσπαθώντας να αποτρέψει το γκρέμισμα του ιστορικού θεάτρου:
«Πρέπει να προσέχουμε όχι μόνο τι καινούργιο δημιουργούμε αλλά και τι οπάλιο ξεθεμελιώνουμε. Το γκρέμισμα του Μαλλιαροπούλειου μας προκαλεί φρίκη γιατί αφαιρεί το άρωμα από τη μνήμη μας που λέγεται ιστορία και μάλιστα ιστορία της Τρίπολης. Το γκρέμισμα του θεάτρου αδικεί το ιστορικό και καλλιτεχνικό παρελθόν του τόπου μας. Το είχε προβλέψει και ο δωρητής Μαλλιαρόπουλος γιαυτό πρέπει να σεβαστούμε την τελευταία του επιθυμία που λέει:
«Μελλοντικέ δήμαρχε της Τρίπολης όποιος κι αν είσαι, είμαι ο Μαλλιαρόπουλος, που οικοδόμησε και δώρισε στους συμπολίτες του το μικρό μου αλλά ωραίο θέατρο. Μην το γκρεμίσεις γιατί ξέρω ότι θα σκεφτείς να το γκρεμίσεις λόγω οικοπέδου, μην φθονήσεις την επιγραφή που θυμίζει το όνομά μου, είναι έργο ζωής, είναι το έργο της ζωής μου».
Ευτυχώς, για την πόλη της Τρίπολης, το θέατρο διασώθηκε και ανακαινίστηκε, αποτελώντας σημείο αναφοράς πλέον, προβάλλοντας και θυμίζοντας μας, την αισθητική μιας εποχής η οποία έρχεται σε αντίθεση με τον ολοκληρωτική επέλαση του μπετόν.»

Η εργασία των μαθητών του Ειδικού Σχολείου για τον εμπνευστή και δημιουργό του Μαλλιαροπουλείου Θεάτρου
--------


http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/culture/malliarop.htm

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF_%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%98%CE%AD%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF_%CE%A4%CF%81%CE%AF%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7%CF%82
 




















 








Post a Comment

Νεότερη Παλαιότερη