Όζοι Θυρεοειδούς.Τι πρέπει να γνωρίζετε!

γράφει ο Δρ. Δημήτριος Γιάλβαλης - Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων

Ο θυρεοειδής αδένας ο οποίος βρίσκεται μπροστά από την τραχεία στην πρόσθια επιφάνεια του λαιμού και έχει σχήμα πεταλούδας, παράγει τις θυρεοειδικές ορμόνες (Τ3, Τ4) οι οποίες έχουν πολλαπλές δράσεις στο καρδιαγγειακό, στη θερμοκρασία του σώματος, στην φυσιολογική ανάπτυξη και στο μεταβολισμό.

Τι είναι και πως δημιουργείται ο θυρεοειδικός όζος;

Όταν τα θυρεοειδικά κύτταρα αυξάνονται συνεχώς με ταχείς ρυθμούς, τότε σχηματίζονται μικρά ογκίδια στον θυρεοειδή αδένα που ονομάζονται όζοι. Οι όζοι μπορεί να είναι μονήρεις ή πολλαπλοί, συμπαγείς ή κυστικοί.

Πρόκειται για ένα πολύ συχνό εύρημα και η επίπτωσή τους αυξάνει με την ηλικία. Είναι 4-6 φορές συχνότεροι στις γυναίκες. Συχνά υπάρχει οικογενειακό ιστορικό και οι περισσότεροι οφείλονται σε αδενώματα, οζώδη βρογχοκήλη και θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Ενώ μόνο το 5% των όζων είναι κακοήθεις, θα πρέπει πάντα να διερευνώνται από τον ενδοκρινολόγο.

Τι συμπτώματα προκαλεί;

Οι όζοι του θυρεοειδούς δεν προκαλούν συμπτώματα και είναι συνήθως τυχαίο εύρημα.  Μπορεί να το ψηλαφήσει ο ίδιος ο ασθενής ή ο γιατρός ή να βρεθεί μετά από έναν υπέρηχο ή αξονική στο λαιμό που έχει γίνει για άλλο λόγο.

Αν ο όζος είναι πολύ μεγάλος μπορεί να προκαλέσει αίσθημα πίεσης στο λαιμό ή εάν είναι κυστικός να αιμορραγήσει και να προκαλέσει ξαφνικό πόνο. Μερικά συμπτώματα που είναι ύποπτα για κακοήθεια είναι: βραχνάδα ή δυσκολία στην κατάποση, πόνος στο λαιμό, πρησμένοι λεμφαδένες στο λαιμό. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να επισκεφθεί άμεσα έναν ενδοκρινολόγο.

Πως θα μάθω εάν έχω όζο;

Αν έχετε υποψία ότι μπορεί να έχετε όζο στο θυρεοειδή αρχικά θα μιλήσετε με τον γιατρό σας ή τον ενδοκρινολόγο. Ο γιατρός αφού σας εξετάσει και πάρει το ιστορικό σας θα σας ζητήσει να κάνετε μια μέτρηση της TSH (για τον έλεγχο της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα) και έναν υπέρηχο θυρεοειδούς. Ανάλογα με τα αποτελέσματα αυτών μπορεί να χρειαστεί να γίνει παρακέντηση του όζου (βιοψία δια λεπτής βελόνης με την καθοδήγηση υπερήχου - FNA).

Υπάρχει θεραπεία για τους όζους;

Αφού γίνει η διερεύνηση του όζου ο ενδοκρινολόγος αποφασίζει την περαιτέρω αντιμετώπιση. Οι περισσότεροι όζοι που είναι καλοήθεις τίθενται σε παρακολούθηση. Άλλοι (όπως οι θερμοί όζοι που οφείλονται σε υπερθυρεοειδισμό) αντιμετωπίζονται με φάρμακα.

Πότε πρέπει να αφαιρεθεί ένας όζος;

Υπάρχει ενδεχόμενο χειρουργικής αντιμετώπισης ενός όζου όταν:

·         Είναι αρκετά μεγάλος και προκαλεί συμπτώματα.

·         Ο όζος είναι ύποπτος ή θετικός για κακοήθεια στη βιοψία (FNA).

·         Ο όζος μεγαλώνει πολύ γρήγορα ακόμα και εάν η βιοψία είναι καλοήθης.

·         Υπάρχουν πολλαπλοί όζοι (πολυοζώδης βρογχοκήλη).

Χειρουργική αντιμετώπιση

Η αφαίρεσητου θυρεοειδούς είναι μια λεπτή επέμβαση και διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι είναι προτιμότερο να γίνεται από εξειδικευμένο ειδικά εκπαιδευμένο χειρουργό ενδοκρινών αδένων, οπότε εκμηδενίζονται οι επιπλοκές της.

H Ολική Θυρεοειδεκτομή  συνίσταται στην αφαίρεση ολόκληρου του θυρεοειδούς αδένα δια μικρής τομής στο λαιμό. Οι ασθενείς έπειτα χρειάζονται θυροξίνη εφόρου ζωής. Σήμερα η επέμβαση γίνεται με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα με την βοήθεια εξειδικευμένων εργαλείων (νευροδιεγέρτη, ψαλιδιού υπερήχων). Συνήθως διαρκεί 1-2 ώρες και έπειτα ο ασθενής είναι σε θέση να σιτιστεί και να μιλήσει με ευχέρεια και παίρνει εξιτήριο την επόμενη μέρα.  Όταν προεγχειρητικά έχει διαγνωσθεί καρκίνος του θυρεοειδούς με παρουσία τραχηλικών λεμφαδένων πραγματοποιείται Ολική θυρεοειδεκτομή με λεμφαδενικό καθαρισμό τραχήλου

όπου αφαιρούνται εκτός από τον θυρεοειδή όλοι οι διογκωμένοι λεμφαδένες από το κεντρικό διαμέρισμα (μπροστά και γύρω από την τραχεία)ή και από τα πλάγια διαμερίσματα του τραχήλου ανάλογα με την περίπτωση.

Οι επιπλοκές της επέμβασης είναι:

1.     Αιμορραγία

2.     Βραχνάδα ή δυσκολία στην κατάποση όταν τα παλίνδρομα λαρυγγικά νεύρα (που ελέγχουν τις φωνητικές χορδές) τραυματιστούν.

3.     Χαμηλό ασβέστιο αίματος, παροδικά ή μόνιμα. Η θεραπεία είναι χάπια ασβεστίου και ή βιταμίνης D.

      Δρ. Δημήτριος  Γιάλβαλης

Γενικός Χειρουργός – Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων

www.gialvalis.gr